Αυτόν τον κόσμο τον καλό άλλοι τον είχαν πρώτα.
Μάης `68 (Γαλλία), Woodstock (1969, ΗΠΑ), Πολυτεχνείο `73 (Ελλάδα), Πλατεία Τιεν - Αν - Μεν (1989, Κίνα).
Νέοι άνθρωποι, απανταχού γης, υποχρεώνουν την ιστορία να υποκλιθεί στο μεγαλείο της σκέψης τους. Νεανικές εξεγέρσεις ενάντια σε διεφθαρμένα καθεστώτα που παραλύουν δημοκρατικά ιδεώδη, ανθρώπινα δικαιώματα, κοινωνικές αξίες. Νεανική άρνηση και αμφισβήτηση πάσης φύσεως εξουσίας που αγκυλώνει ιδεολογίες και κοκαλώνει τη σκέψη.Γιατί στην Γαλλία του ΜΑΗ του 1968 μέσα από τα οδοφράγματα, τις "επικές" συγκρούσεις των φοιτητών με τις δυνάμεις καταστολής, τις καταλήψεις λυκείων, πανεπιστημίων, εργοστασίων, έγινε μια προσπάθεια να μεταλλαχτεί η σύγχρονη κοινωνία ώστε να γίνει πραγματικά συμμετοχική, απελευθερωμένη από κάθε λογική, οποιασδήποτε εξουσίας.
Γιατί το μουσικό τριήμερο φεστιβάλ του Woodstock κατέγραψε το μανιφέστο μιας γενιάς που σιχάθηκε τον αυταρχισμό και την υποκρισία που αντιτάχθηκε δυναμικά στον ανόητο πόλεμο πυγμής των ΗΠΑ στο Βιετνάμ που είδε μέσα σε μια εξαετία να δολοφονούνται πρόεδροι, πολιτικοί υποψήφιοι και ηγέτες κινημάτων που μετέβαλε αυτό το ελιτίστικο προάστιο της Νέας Υόρκης σε σύμβολο ρομαντισμού και αμφισβήτησης.
Γιατί το "Πολυτεχνείο του `73" έβγαλε την Ελλάδα από τον "γύψο". Αρνήθηκε την σιωπή και το συμβιβασμό και δίδαξε την πάλη και τη συστράτευση. Οραματίστηκε τη δημοκρατία και την ελευθερία και θυσίασε νεανικά κορμιά στο βωμό του αγώνα.
Γιατί στην "Πλατεία Τιεν-Αν-Μεν" φύτρωσε η αντίσταση στα σωθικά του κομμουνιστικού καθεστώτος της Κίνας. Και πέτυχε να συνεγείρει και να ενώσει ομοιοπαθούντες, φοιτητές - εργάτες - διανοούμενους απλούς πολίτες ενάντια στο σάπιο, το ξεπερασμένο και το μονολιθικό.
Παραδείγματα ζηλευτά στο διάβα των χρόνων για τις γενιές που ακολουθούν. Ιχνηλατώντας στο παρελθόν, όπου η νεολαία ανέλαβε την πρόκληση να συγκρουστεί, να οραματιστεί, να τραγουδήσει σίγουρα κέρδισε να κεντρίσει το ενδιαφέρον, να προκαλέσει τη σκέψη, να αφυπνίσει τη συνείδηση. Για μια καλύτερη ζωή, για ένα καλύτερο αύριο. Ίσως να είναι το σύνθημα εκείνο που αντικατοπτρίζει επιτυχημένα το πνεύμα της εξέγερσης (ή μήπως ξέσπασμα, πανηγύρι;) που εκδηλώθηκε σε όλη τη μεγαλοπρέπεια στη Γαλλία το Μάη του 1968. Μια εξέγερση για την οποία και εδώ οι ιστορικοί αναλυτές δεν έχουν καταφέρει μέχρι σήμερα να της δώσουν μια στοιχειωδώς αξιόπιστη ανάλυση, σε σημείο τέτοιο που να βρίσκεται μετέωρος ακόμα και αυτός ο ίδιος ο χαρακτηρισμός.
Γιατί ο Μάης του `68 για άλλους ήταν επανάσταση, για άλλους εξέγερση, για άλλους η αποθέωση της ατομικής έκφρασης μαζί με βίαιη αμφισβήτηση καθιερωμένων κοινωνικών προτύπων και για άλλους απλά μια εκκωφαντική και απελπισμένη κραυγή ελευθερίας. Έτσι αυτή η ασάφεια μας δίνει το δικαίωμα της χρήσης μιας μαξιμαλιστικής λογικής και, χωρίς να φανούμε υπερβολικοί, μπορούμε να πούμε ότι ο Μάης του `68 είναι όλα τα παραπάνω μαζί, ένα τυχαίο και προμελετημένο ταυτόχρονα γεγονός, τόσο "φανταστικό" πολύχρωμο και πλούσιο μια γιορτή χωρίς συγκεκριμένες εντελώς αιτίες μια επαναστατική κρίση στην οποία συναντούνται ένας μεγάλος αριθμός ιδεολογικών τάσεων, που, στην ταυτόχρονη έκφρασή τους, δεν καταπνίγει την άλλη αν και συχνά πολλές απ΄ αυτές ήταν μεταξύ τους αντικρουόμενες.
Γι΄ αυτόν ακριβώς το λόγο το "Κίνημα" που αναπτύχθηκε εκείνη την περίοδο (3 έως 30 Μαΐου), δεν είχε κάποια στοιχειώδη στρατηγική επίτευξης συγκεκριμένων στόχων ή έστω την ύπαρξη τακτικής τέτοιας, που να επιβάλλει τη σταθεροποίηση των θέσεών του και την εκμετάλλευση των κατακτήσεών του. Γιατί, ποτέ κανένας απ΄ όσους συμμετείχαν δεν είχε κάποια άμεση ολοκληρωμένη πολιτική τοποθέτηση που να αφορά τη βελτίωση ή την αλλαγή του τρόπου διακυβέρνησης της χώρας.
Έτσι δεν ξενίζει κανέναν σήμερα ότι ακόμα και αυτές τις επιμέρους σημαντικές κατακτήσεις που κατάφερε αυτό το συνοθύλευμα των νέων, θεωρήθηκαν από αυτούς ως ανίερος συμβιβασμός, σκύψιμο του κεφαλιού, ψίχουλα συμπόνιας από την εξουσία στους ταλαιπωρημένους και "ανεπιθύμητους", μόνο και μόνο γιατί άλλοι οικειοποιήθηκαν αυτά που οι "λυσσασμένοι καταληψίες" διατύπωσαν στα οδοφράγματα του Καρτιέ Λατέν.Αντί όλων αυτών στο πέρασμά του ο ΜΑΗΣ του `68 άφησε πίσω του ένα ανανεωτικό, αριστερό, νεωτεριστικό κλίμα, μία νέα φιλοσοφία ζωής που δίνει ακόμα και σήμερα στις εξελιγμένες κοινωνίες μία νέα προοπτική, και στους πολίτες που τις απαρτίζουν, μια νέα ταυτότητα.Αυτό επαληθεύτηκε από την πρώτη κιόλας στιγμή, όχι μόνο στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και της Ναντέρ, αλλά και στο Πολυτεχνείο της Πίζας, στο Μπέρκλεϋ του Σαν Φρανσίσκο, στο Πανεπιστήμιο του Κέντ στο Οχάιο, στην Κομμούνα 1 του Βερολίνου και στη Ρώμη, όπου το κοινό σύνθημα ήταν "Ce n'est qu'un debut" (δεν είναι παρά μια αρχή!).
Έτσι ανεξάρτητα από το αν αποδεχόμαστε την άποψη ότι ο ΜΑΗΣ του `68 ήταν "η τελευταία επαναστατική ημέρα του 19ου αιώνα" ή την άποψη που τον θεωρεί ως το αποκορύφωμα μιας μακροχρόνιας κλιμάκωσης κοινωνικής απελευθέρωσης των μαζών, γεγονός είναι ένα: όσοι ενστερνίστηκαν τις ιδέες και πρακτικές του Κόκκινου Νταν (Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ), του Αλαίν Σεσμάρ, του Κριβίν του Αμπέλ και πολλών άλλων "ανεπιθύμητων" δεν έχουν πει μέχρι σήμερα την τελευταία τους λέξη. 27 χρόνια μετά η ιστορία του `68 είναι ακόμα ανοιχτή.
"Λέμε ότι το κράτος είναι αναπόσπαστο στοιχείο της πάλης των τάξεων. Ότι το κράτος εκπροσωπεί μια τάξη. Η αστική τάξη επιδιώκει να διατηρήσει ένα τμήμα των φοιτητών ως μελλοντικά στελέχη της κοινωνίας. Η εξουσία κατέχει το ραδιόφωνο, την τηλεόραση κι ένα Κοινοβούλιο του χεριού της. Θα εξηγήσουμε τις θέσεις μας κατευθείαν στο δρόμο, Θα εφαρμόσουμε μια πολιτική άμεσης δημοκρατίας".Λόγια του φοιτητή Κόν Μπεντίτ, της ψυχής του Μάη του `68.
"'Oσο είμαστε νέοι δεν μπορούμε να υποχωρήσουμε στη βία και τον τρόμο. Για μένα η σημερινή κατάσταση συμβολίζει την επανάσταση του 1789".Λόγια φοιτήτριας που πέρασε τη νύχτα της στα οδοφράγματα.
